Wąwóz Vintgar
![Ziemia](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/e/e9/Geographylogo.svg/20px-Geographylogo.svg.png)
![]() | |
Kontynent | |
---|---|
Państwo | |
Typ |
kaskadowy |
Wysokość |
13 m |
Liczba strug |
1 |
Rzeka zasilająca | |
Położenie na mapie gminy Gorje ![]() | |
Położenie na mapie Słowenii ![]() | |
![]() |
Wąwóz Vintgar (słoweń. soteska Vintgar) – wąwóz na terenie gmin Bled i Gorje, około 4 kilometry na północny zachód od miasta Bled.
Wąwóz jest długi na 1,6 kilometra, a jego ściany mają wysokość od 50 do ponad 100 metrów. Został wyrzeźbiony przez Radovnę , jest częścią Doliny Radovne . Na jego końcu znajduje się wysoki na 13 metrów wodospad Šum. Jest to największy wodospad rzeczny w Słowenii[1].
Historia
[edytuj | edytuj kod]![](http://upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/0/0c/Blejski_vintgar_-_lo%C4%8Dni_most_%C4%8Dez_reko_Radovno.jpg/220px-Blejski_vintgar_-_lo%C4%8Dni_most_%C4%8Dez_reko_Radovno.jpg)
Do 1890 roku wąwóz był właściwie niedostępny, z wyjątkiem dwóch miejsc nad rzeką Radovną oraz jednego w okolicach mostu przy wodospadzie Šum, który wybudowano w 1878 roku[2]. Wąwóz został poddany eksploracji po raz pierwszy, gdy w 1891 roku burmistrz Gorje Jakob Žumer i fotograf Benedikt Lergetporer zorganizowali do niego pierwszą ekspedycję[3].
W 1893 roku w wąwozie wybudowano drewniane schodki i pomosty widokowe nazywane Žumrove galerije[4]. Oficjalnie otwarto je dla odwiedzających wąwóz turystów 26 sierpnia 1893[4].
W dole wąwozu wybudowano zaporę hydroelektryczną oraz łukowy most kolejowy[4]. Most, zbudowany w latach 1904–19056 z kamienia, jest największym dalej istniejącym kamiennym mostem w Słowenii. Ma 65 metrów długości, 4,5 metra szerokości i 33,5 metra wysokości[4].
Geologia
[edytuj | edytuj kod]Przed ostatnią epoką lodowcową rzeka Radovna płynęła na wschód. Po zatamowaniu rzeki przez lód oraz pozostałości lodowca Bohinj powstało jezioro. Wypływająca z niego woda przecięła nową ścieżkę w kierunku północno-wschodnim przez miękką warstwę triasowego wapienia między wzgórzami Boršt (931 metrów wysokości) i Hom (844 metrów wysokości) w kierunku Zgornjesavska doliny .
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Góry dla Ciebie | Najciekawsze wycieczki górskie, ferraty, rowery, narty – Wąwóz Vintgar – niezwykła atrakcja w Alpach Julijskich [online], Góry dla Ciebie | Najciekawsze wycieczki górskie, ferraty, rowery, narty [dostęp 2020-05-07] (ang.).
- ↑ Božo Benedik , Jakob Žumer – župan v Gorjah, „Kronika (Ljubljana)”, 37, Narodna in univerzitetna knjižnica, 1989, s. 309–311 [dostęp 2020-05-07] (słoweń.).
- ↑ Dragan Božič , Pozabljeni Benedikt Lergetporer (1845-1910) – Fotograf, izdelovalec maket, planinec in turistični delavec z Bleda, Blejske Novice, styczeń 2011, ISSN 1855-4717 [dostęp 2020-05-07] [zarchiwizowane 2015-06-14] .
- ↑ a b c d Arctur, Soteska Vintgar – Bled [online], www.bled.si [dostęp 2020-05-07] (słoweń.).